گوشواره گیلاس

دانلود پرسشنامه , پرسشنامه های روانشناسی , پرسشنامه مدیریت , سایت پرسشنامه, پرسشنامه های استاندارد

گوشواره گیلاس

دانلود پرسشنامه , پرسشنامه های روانشناسی , پرسشنامه مدیریت , سایت پرسشنامه, پرسشنامه های استاندارد

مقاله در مورد مناسک دینی

مقاله در مورد مناسک دینی

مقاله-در-مورد-مناسک-دینیلینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 35 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏1
‏3-2-1- بیان دیدگاه برخی از روا‏ن ‏شناسان راجع به مناسک دینی
‏3-2-1-1- فروید
‏فروید احساسات مذهبی را با اصل قرار دادن د‏و‏ پارادایم اصلی مورد بررسی قرار‏ می‌‏دهد اول مسأله محرومیت و دوم داشتن احساسات دو پهلو نسبت به والدین.
‏3-2-1-1-1- محرومیت
‏او در کتاب روانکاوی آینده یک پندار استدلالش چنین است:
‏« زندگی ناگزیر با محرومیت هایی همراه است حتی همین تمدن،‌ از آنجا که خود تمدن مبتنی بر وانهادن کششها و انگیزه های غری‏ز‏ی‏ است پیامدهای گریزناپذیری آن رنج بردن افراد از ناکامی است به عقیده فروید نظم و مقررات اجتماعی که مستلزم تمدن است بدون تحمیل محرومیت برافراد تحقق نمی یابد.
‏او محرومیت دیگر محرومیت افراد بر هم‏ می‌‏داند زیرا در هر مرحله افراد مسلط بر دیگران به نوعی اعمال قدرت‏ می‌‏کنند.
‏محرومیت مهمتر از نظر فروید محرومیتی است که از جانب طبیعت بر انسانها تحمیل شده است او به جهان طبیعی به صورت انسانی نگریسته است که گویی تمام ویژگیهای نوع بشر را دارد. اگر طبیعت به گونه ای غیرشخصی نگریسته شود نمی توان به آن نزدیک شد، برخورد کرد و تماس برقرار نمود اما اگر طبیعت با سیمای انسانی تصور شود یعنی دارای اراده و مقصود نیست انگاشته شود‏ می‌‏توان بر آن تأثیر گذاشت، خشمش را فرونشاند ‏دلش را به دست آورد،رشوه اش داد و ترغیبش نمود‏.(همان،ص 47)
‏فروید در ادامه با شرح جامعه ابتدایی که دین نخستین بار در آن پدیدار شد توضیح‏ می‌‏دهد که یک چنین طرز تفکری درباره طبیعت بسیار مایه آرامش و دلداری است و در واقع گامی به پیش در برخورد با جهان به شمار‏ می‌‏آید. (همیلتون، 1377 ص 100)
‏3-2-1-8-2- احساسات دوپهلو نسبت به والدین
‏به نظر فروید این شیوه برخورد با ناکا‏م‏ی و محرومیت بر الگوی رابطه کودک با والدین به ویژه رابطه کودک‏ با‏ پدر استوار است. فرد‏ می‌‏کوشد به همان نحو با پدرش برخورد کند که با جهان طبیعی نیز برخورد‏ می‌‏کند فروید این قضیه را به صورت زیر شرح‏ می‌‏دهد:
‏2
‏«برای اینکه این موقعیت چیز تازه ای نیست این قضیه پیش نمونه کودکانه ای دارد و در واقع تداوم همان است یکبار پیش از این فرد خودش را در حالت مشابهی از درماندگی یافته است و آن مربوط به زمانی است که شخص به عنوان یک بچه کودک در رابطه با والدینش بوده است. او به یک دلیل‏ می‌‏بایست از والدینش به ویژه پدرش هراس داشته باشد ولی از سوی دیگر مطمئن بود که پدرش از او در برابر خطرهای احتمالی محافظت‏ می‌‏کند در نتیجه طبیعی بود که این دو موقعیت را همانند بداند. انسان نیروهای طبیعی را نه تنها به صورت اشخاصی در نظر‏ می‌‏آورد که با آنها‏ می‌‏تواند مانند همگنانش ارتباط برقرار سازد. که این امر البته نمی تواند تأثیر بیش از اندازه نیرومندی را که این نیروها بر او‏ می‌‏گذراند به قدری کافی توجیه کند –‏ بلکه به آنها خصلت یک پدر‏ می‌‏بخشد و آنها را به خدایان تبدیل‏ می‌‏کنند.» (فروید، 1344، ص 29و ص 30)
‏لذا انسانها نه تنها نیروهای طبیعی را به صورت اشخاصی در نظر‏ می‌‏آورند که با آنها‏ می‌‏توانند همگنانش ارتباط برقرار سازد. که البته‏ به‏ دلیل نیرومندی بیش از اندازه نیروهای طبیعی به آنها خصلت یک پدر‏ می‌‏بخشد و آنها را به خدایان تبدیل‏ می‌‏کند (همیلتون، 1377 ص 102)
‏3-2-1-2- کارکرد جبران کننده دین
‏فروید در ادامه بحث پیشین از استقلال بیشتر خدایان سخن‏ می‌‏گوید او‏در‏ پایان‏ بر‏ این نکته که در ذهن انسان این اندیشه پدیدار‏ می‌‏شود خدایان خودشان حاکم بر سرنوشت شده اند تأکید‏ می‌‏کند خدایان کارکرد جبران کننده دارد و مطلب فوق را به این شرح توضیح‏ می‌‏دهد.
‏«انسانها بر این باورند که خدایان محرومیت هایی که فرهنگ برای سرکوبی و تنظیم کششهای غریزی بر آنها تحمیل‏ می‌‏کند ‏ر‏ا جبران‏ می‌‏سازد در این زمان است که دین با اخلاق عجین‏ می‌‏شود.
‏او توضیح‏ می‌‏دهد که دین با ارائه تصویری از نظم جهانی مبتنی بر اینکه هر چیز معنایی دارد و سرجای خودش قرار گرفته و هیچ چیز خودسرانه و تصادفی نیست نقش جبران کننده خویش را ایفا‏ می‌‏کند.

 

دانلود فایل

مقاله در مورد شرائط و آداب بحث و مناظره

مقاله در مورد شرائط و آداب بحث و مناظره

مقاله-در-مورد-شرائط-و-آداب-بحث-و-مناظرهلینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 32 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

2
‏باب سوم : در مناظره و شرایط و آداب و آفات آن 
‏فصل  ‏اول : در شرائط و آداب بحث و ‏مناظره
‏مقدمه :
‏باید متوجه باشیم که مناظره و تبادل فکر و راءى و نظر در احکام دینى به ‏عنوان بخشى و عضوى از پیکره دین تلقى مى شود. ولى مناظره و تبادل نظر داراى شرایط و ‏آداب و موقعیت و فرصت مناسب (و مخصوص به خود) مى باشد.
‏اگر کسى دست اندر کار بحث ‏و مناظره - بر اساس وجه صحیح آن - گردد، و شرایط و آداب آن را رعایت کند قطعا در ‏قیام به حدود مناظره ، موفق و کامیاب بوده و در این کار مهم از پیشینیان پیروى کرده ‏است ؛ زیرا آنان در مسائل مختلفى به بحث و مناظره مى پرداختند و هدف آنها - صرفا - ‏الهى بوده و مى خواستند از رهگذر مناظره ، جویاى حقایقى گردند که از دیدگاه خداوند ‏متعال ، به حق بوده است .
‏کسى که براى خدا و در راه او مناظره مى کند داراى ‏علائم و مشخصاتى است که از رهگذر آن ، شروط و آداب مناظره روشن مى گردد.
(‏حقایق ‏مربوط به این فصل در ضمن هشت مسئله ، مورد بحث قرار مى گیرد):
1- ‏باید مناظره به منظور اثبات حق انجام گیرد نه ‏به خاطر تظاهر و  ‏ریاء
‏هدف و مقصود مناظره کننده باید عبارت از رسیدن به حق و جویا شدن ظهور ‏و پدیدار گشتن حق باشد، ولو آنکه به هر کیفیتى این حق ثابت شود.
‏نباید منظور اهل ‏بحث و مناظره چنین باشد که گفتار و نظریه خود را به کرسى نشانده و حق به جانب بودن ‏خویشتن را اظهار نموده و سرشار بودن مایه هاى علمى و صحت راءى خود را اثبات کنند؛ ‏زیرا اینگونه هدف گیرى در بحث و مناظره به عنوان جدال و ستیز و ریاکارى تلقى مى شود ‏که ما قبلا ضمن بحثهاى گذشته از قبح و زشتى هاى این شیوه و نهى اکید از آن ، آگاه ‏شدیم .
‏یکى از نشانه هاى وجود قصد و هدف الهى در مناظره ، این است که مناظره ‏کننده - جز در مواردى که امید تاءثیر در طرف مناظره وجود دارد - وارد مناظره نگردد، ‏و اگر بداند که طرف بحث او، سخن وى را نمى پذیرد و زیر بار حق نمى رود (و در راءى ‏شخصى خود پافشارى مى کند)، و اگرچه خطاء و اشتباه او کاملا روشن گردد، به هیچوجه ‏دست از سلیقه شخصى خویش برنمى دارد، مناظره با او جائز نیست ؛ چون آفات و نتایج ‏سوئى - که بعدا درباره آنها بحث خواهیم کرد - بر این گونه مذاکره مترتب خواهد شد، و
2
‏هیچ هدف مطلوب و صحیحى از رهگذر آن به دست نخواهد آمد.
2- ‏اولویت و اهمیت والاى امر به معروف و نهى از ‏منکر نسبت به مناظره 
‏اشتغال به مناظره در صورتى صحیح است که وظائف و تکالیف دیگرى که از ‏آن مهمتر است در میان نباشد؛ چون اگر مناظره درباره امر واجب به صورت مشروع برگزار ‏گردد به عنوان انجام و اداء یکى از واجبات کفائى محسوب مى شود. اما اگر وظیفه دیگرى ‏که داراى وجوب عینى و یا کفائى و مهمتر از خود مناظره است در میان باشد اقدام به ‏مناظره جائز نخواهد بود.
‏از جمله وظائف و تکالیف واجب - که هم اکنون و در دوره ‏ما کسى بدان قیام نمى کند - مسئله امر به معروف و نهى از منکر است (که از لحاظ ‏اهمیت در درجه نخست قرار دارد، و اقدام به آن نسبت به مناظره داراى اولویت مى ‏باشد).
‏بارى ، ممکن است مناظره کننده در مجلس مناظره با یک سلسله از منکرات ‏مواجه گردد؛ - چنانکه این حقیقت بر کسانى که نسبت به حالات واجب و حرام ، مجرب ‏هستند مخفى نیست . علاوه بر این ممکن است مناظره کننده راجع به مسئله اى بحث و ‏مناظره کند که هیچوقت و ابدا مورد ابتلاء کسى نباشد و یا به ندرت اتفاق مى افتد، از ‏قبیل برخى از دقائق علمى و فروع و شاخه هاى جزئى احکام دینى (که کمتر در عمل اتفاق ‏مى افتد). و نیز احیانا ممکن است از او و دیگر حاضران ، حالاتى سر زند که گوینده و ‏مستمع هر دو دچار گناه گردند از قبیل : ایجاد محیط وحشت ، ناسزا و زشت گوئى و ‏آزاررسانى و کوتاهى و غفلت نسبت به امر واجب ، مانند نصیحت و سفارش مسلمین و ترغیب ‏به محبت و مودت ، که مناظره کنندگان موظف به رعایت اینگونه وظائف اخلاقى هستند؛ ولى ‏متاءسفانه در حین مناظره ناخودآگاه از این وظائف سر باز مى زنند و گرفتار این ‏آلودگیها مى گردند و خود متوجه آن نیستند و تصور مى کنند که با هدفى الهى به مناظره ‏مى پردازند.
3- ‏اجتهاد - یا - شرط ‏مناظره در احکام دینى 
‏کسى که در مسائل دینى مناظره مى کند باید مجتهد باشد، مجتهدى که ‏بتواند بر طبق نظر خود فتوى دهد نه آنکه پیرو راءى و نظر شخص دیگر باشد و بر طبق ‏راءى او اظهار نظر کند. و آنگاه که حق و حقیقت به زبان طرف مناظره ، ظاهر گردد باید ‏از راءى و نظر او پیروى کند و بدان گرایش یابد.
‏اما کسى که به درجه اجتهاد ‏نرسیده است نمى تواند در ضمن مناظره ، با مذهب و راءى و نظر کسى که خود از وى تقلید

 

دانلود فایل

مقاله در مورد آداب فتوى و مفتى و مستفتى

مقاله در مورد آداب فتوى و مفتى و مستفتى

مقاله-در-مورد-آداب-فتوى-و-مفتى-و-مستفتىلینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 32 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

2
‏باب دوم : آداب فتوى و مفتى و مستفتى 
‏مقدمه :
‏در این باب از مطالبى یاد مى کنیم که داراى ارزش و اهمیت زیادى است ؛ ‏زیرا موضوع فتوى ، باب وسیع و گسترده اى است (که مطالب فراوانى در زمینه آن وجود ‏دارد). و لذا قبل از ورود در بحث مذکور، مقدمه زیر را مى آوریم (تا اهمیت مسئله ‏فتوى روشن گردد):
‏باید دانست مسئله ((‏افتاء)) ‏یعنى صادر کردن حکم و فتوى ، از مسائل بسیار مهم و ‏پرمخاطره و در عین حال داراى پاداش بزرگ و فضیلت فراوان ، و موقعیت شکوهمند و ‏گرانقدرى است ؛ زیرا مفتى و مجتهدى که حکم و فتوى صادر مى کند، وارث انبیاء و ‏پیغمبران است ، و مى خواهد به اداء یک تکلیفى که واجب کفائى است قیام نماید؛ ولى در ‏معرض خطاء و لغزش ، و مواجه با خطر مى باشد؛ لذا گفته اند:
(( ((‏المفتى موقع نائب من الله ‏تعالى )) ))
‏کسیکه فتوى و حکم براى مردم صادر مى کند توشیح گرى است ‏که داراى مقام نیابت الهى مى باشد.
‏لذا باید بنگرد که چه مى گوید، و باید در ‏گفتار خود عمیقا دقت نماید. درباره فتوى و آداب آن و لزوم درنگ اندیشمندانه و ‏احتیاط و پرهیز کردن در آن ، آیات و اخبار و آثارى وارد شده است که بخش هاى جالب و ‏گزیده هائى از آن ها را در زیر یاد مى کنیم :
‏الف - آیات قرآنى راجع به صادر کردن حکم و فتوى : 
‏خداوند متعال در قرآن کریم . (‏آیات متعددى ) را درباره فتوى یاد کرده است که موضوع فتوى یا مسائل مربوط به آن در ‏آن ها به چشم مى خورد:
(( ((‏یستفتونک ، قل الله یفتیکم )) )) (377)
‏اى پیامبر، ‏مردم از تو استفتاء مى کنند، بگو که خدا به شما فتوى مى دهد، و احکام را بیان مى ‏کند.
(( ((‏و ‏یستنبؤ نک احق هو، قل اى و ربى انه لحق )) )) (378)
‏از تو ‏خبرگیرى و سؤ ال مى کنند، یعنى از تو استفتاء مى نمایند که آیا چنین موضوع ، یعنى ‏عذاب و قیامت ، به حق است ؟ بگو آرى ، سوگند به پروردگارم که آن موضوع قطعا به حق ‏مى باشد.
(( ((‏یوسف ایها الصدیق افتنا فى سبع بقرات سمان ...)) )) (379)
3
‏یوسف ! اى انسان صدیق و راستین ، فتوى ده ، ‏و براى ما درباره هفت گاو فربهى ... حکم صادر کن .
‏خداوند متعال به منظور تهدید ‏افراد (فاقد شرائط فتوى )، در جهت صدور حکم و فتوى مى فرماید:
(( ((‏و لاتقولوا لما تصف السنتکم ‏الکذب ، هذا حلال و هذا حرام لتفتروا على الله الکذب )) )) (380)
‏براى آنچه ‏زبانتان بدان گویا است ، دروغ را به وسیله آن جارى نسازید که این چیز حلال و آن چیز ‏حرام است ، تا مبادا بر خداوند متعال دروغ ببندید.
‏و یا مى فرماید:
(( ((‏و ان تقولوا على ‏الله ما لاتعلمون )) ))
‏و بر حذر باشید از اینکه درباره خداوند متعال ، چیزى را ‏که نمى دانید بگوئید.
‏یا مى فرماید:
(( ((‏قل اراءیتم ما انزل الله لکم ‏من رزق فجعلتم منه حراما و حلالا قل الله اذن لکم ام على الله تفترون )) )) (381)
‏از پیامبر، بگو گزارش کنید آن مقدار از رزق ‏و روزى را که خداوند متعال براى شما فروآورد، و شما برخى از آن ها را حرام و بعضى ‏را حلال قرار دادید. آیا خداوند به شما چنین رخصت و اجازه اى داده است ، و یا بر او ‏دروغ مى بندید؟
‏ملاحظه کنید که خداوند متعال با چه کیفیتى ، مستند و ماءخذ حکم و ‏فتوى را به دو نوع تقسیم فرموده : (نوعى از آن به گونه اى است که انسان در صدور ‏فتوى و اظهار راءى و نظر درباره آن ها - از طرف خداوند - ماءذون و مجاز مى باشد. و ‏نوعى دیگر که در اظهار نظر درباره آن ها مجاز نیست ). بنابراین اگر اذن الهى درباره ‏راءى و نظرى تحقق نیابد (و تو شخصا) راجع به آن ها اظهار نظر کنى و فتوى دهى ، بر ‏خداوند متعال دروغ و افتراء مى بندى .
‏بنگر به گفتار الهى که به عنوان حکایت از ‏رسول و فرستاده اش - که در پیشگاه وى ، گرامى ترین خلق او است - چگونه سخن مى گوید، ‏آرى مى فرماید:
(( ((‏و لو تقول علینا بعض الاقاویل لاخذنا منه بالیمین ثم لقطعنا ‏منه الوتین )) )) (382)
‏اگر پیامبر (‏صلى الله علیه و آله ) پاره اى از سخنان را نابجا به ما نسبت مى داد، به دست خویش

 

دانلود فایل

مقاله در مورد اخلاق و احکام ازدواج

مقاله در مورد اخلاق و احکام ازدواج

مقاله-در-مورد-اخلاق-و-احکام-ازدواجلینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 68 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏مطالب ا‏ی‏ن صفحه
‏۱. اخلاق در ازدواج
بخش‌ اوّل‌: اخلاق در خانواده‌
بخش‌ دوم‌: اصول‌ بهداشت‌ روانی‌
۲. احکام ازدواج
محرم‌ و نامحرم‌ از راه‌ خویشاوندی‌
محرم‌ و نامحرم‌ از راه‌ ازدواج‌
محرم‌ و نامحرم‌ از راه‌ شیر خوردن‌ یا رضاع‌
جدول‌ محرم‌ و نامحرم‌
رابطه‌ زناشویی‌ و تنظیم‌ خانواده‌
مواردی‌ که‌ آمیزش‌ زن‌ و شوهر جایز نیست‌
الف‌ - در زمانی‌ که‌ زن‌ در دوران‌ قاعدگی‌ است‌.
ب‌ - در زمان‌ استحاضة‌ کثیره‌ یا متوسطه‌، قبل‌ از غسل‌.
ج‌ - زمان‌ نفاس‌.
د - در حال‌ روزه‌ واجب‌.
ه - در حال‌ بیماری‌ای‌ که‌ آمیزش‌ برای‌ آنها ضرر داشته‌ باشد.
و - زمانی‌ که‌ نتوان‌ غسل‌ یا تیمم‌ کرد. بعد از داخل‌ شدن‌ وقت‌ نماز.
ز - در حال‌ اعتکاف‌.
ح‌ - در زمانی‌ که‌ زن‌ کمتر از نه‌ سال‌ داشته‌ باشد.
ط - در حال احرام
ی‌ - در صورت‌ عدم‌ بجا آوردن‌ طواف‌ و نماز نساء در حج.
جلوگیری‌ از بارداری‌
سقط‌ جنین‌
تلقیح‌ مصنوعی‌
مستحبات‌ آمیزش‌
مکروهات‌ آمیزش‌
استفتائات‌ از محضر پنج‌ تن‌ از فقها
چند استفتاء از محضر حضرت‌ آیت‌ا... خامنه‌ای‌
‏مطالب ا‏ی‏ن صفحه
‏۱. اخلاق در ازدواج
بخش‌ اوّل‌: اخلاق در خانواده‌
بخش‌ دوم‌: اصول‌ بهداشت‌ روانی‌
۲. احکام ازدواج
محرم‌ و نامحرم‌ از راه‌ خویشاوندی‌
محرم‌ و نامحرم‌ از راه‌ ازدواج‌
محرم‌ و نامحرم‌ از راه‌ شیر خوردن‌ یا رضاع‌
جدول‌ محرم‌ و نامحرم‌
رابطه‌ زناشویی‌ و تنظیم‌ خانواده‌
مواردی‌ که‌ آمیزش‌ زن‌ و شوهر جایز نیست‌
الف‌ - در زمانی‌ که‌ زن‌ در دوران‌ قاعدگی‌ است‌.
ب‌ - در زمان‌ استحاضة‌ کثیره‌ یا متوسطه‌، قبل‌ از غسل‌.
ج‌ - زمان‌ نفاس‌.
د - در حال‌ روزه‌ واجب‌.
ه - در حال‌ بیماری‌ای‌ که‌ آمیزش‌ برای‌ آنها ضرر داشته‌ باشد.
و - زمانی‌ که‌ نتوان‌ غسل‌ یا تیمم‌ کرد. بعد از داخل‌ شدن‌ وقت‌ نماز.
ز - در حال‌ اعتکاف‌.
ح‌ - در زمانی‌ که‌ زن‌ کمتر از نه‌ سال‌ داشته‌ باشد.
ط - در حال احرام
ی‌ - در صورت‌ عدم‌ بجا آوردن‌ طواف‌ و نماز نساء در حج.
جلوگیری‌ از بارداری‌
سقط‌ جنین‌
تلقیح‌ مصنوعی‌
مستحبات‌ آمیزش‌
مکروهات‌ آمیزش‌
استفتائات‌ از محضر پنج‌ تن‌ از فقها
چند استفتاء از محضر حضرت‌ آیت‌ا... خامنه‌ای‌

 

دانلود فایل

مقاله در مورد انقلاب معنوی و تحول دینی

مقاله در مورد انقلاب معنوی و تحول دینی

مقاله-در-مورد-انقلاب-معنوی-و-تحول-دینیلینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..DOC) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 31 صفحه

 قسمتی از متن word (..DOC) : 
 

‏مقدمه:
‏نهضت آسمانی پیامبران که برای نجات انسان ها از چنگال اوهام و خرافات و زورگویی زورمندان پی ریزی می گردد، بسان موج دریاست که در آغاز پیدایش، بصورت دایره کوچکی پدید می آید، که هر چه از مرکز دایره دورتر شود شعاع آن وسیعتر و گسترده و قدرتش شدیدتر می گردد.
‏انقلاب معنوی و تحول دینی که در سرزمین مکه، بوسیله پیامبر بزرگ اسلام پی ریزی گردید، روز نخست محیط غار حرا و خانه خدیجه (س) و کلبه های شهر مکه را روشن نمود و مرور زمان موجب گسترش آن شد و در اندک زمانی شرق و غرب جهان را فراگرفت و ندای توحید در پهنه بسیار وسیعی از جهان، از کشور فرانسه تا دیوار چین طنین انداز گردید.
‏به نظر می رسد پیامبر (ص) در مدت 23 سال، از طرق مختلفی برای هدایت حرکت کرده باشد اما در یک تقسیم بندی کلی نسبت به طبقات مختلف مردم با توجه به ظرفیت هر گروهی، می توان سه شیوه را از حرکت های پیامبر (ص) استنباط نمود.
‏1 حرکت فکر و تبلیغی ؛ که بصورت بیان آیات و با کمک از مضامین استدلالی انجام می داد.
‏2 مدارا کردن ؛ عده ای در جامعه هستند که به سبب تربیت های خاصی که اکثراً در زمینه های دنیا پرستانه یافته اند باید با آنها معامله دوستانه شود، وجودشان در جامعه مضر به حال دیگران نبوده و بسا به جهت دارا بودن ویژگی های خاص بتوان در پیشبرد جامعه از آنها بهره گرفت و اسلام با توجه به اینکه امید دارد در نهایت مسیر آنها را در جهت هدایت تغییر دهد، این اجازه را به خود نمی دهد که با آنها همان رفتار را بکند که با افراد یاغی و مفسد می کند.
‏3 گروهی که هیچ امیدی نسبت به هدایت آنها وجود ندارد و بعنوان عامل مخرب و مضر به حال اسلام و مسلمین هستند، با آنها باید از طریق فشار و کارزار وارد عمل شد و قرآن چه زیبا بر این نکته اشاره می فرماید:
‏« وَلو عُلم الله فیهم خیراً لا سمعهم و لو اسمعهم لتولوا و هم معرضون.»
‏اگر خداوند در آنها نیکی (قابلیت) سراغ داشت به آنان می شنواند و اگر به آنها بشنواند، پشت کرده و اعراض می کنند.
‏پیامبر در مورد مشرکین که مانع عمده در سر راه رشد او بودند، با حرکت های فکری خود ابتدا سراغ آنها رفته و اگر آنها تحمل و ظرفیت پذیرش را نداشتند، با رفتن به مکه و فتح آن و ایجاد زمینه اسلامی و مسلط شدن بر آنها سعی می کند با از بین بردن عناصر مفسد، کسانی را که زیر سلطه آنها و با تحمیقات آنها را انحراف گزیده بودند را نجات دهد.
‏ضرورت حرکت های جهادی؛
‏رسالتی که انبیاء الهی بر دوش دارند رها کردن انسان از زنجیرهای ستم و ظلم ظالمین و مستکبرین است. حرکت آزادی بخشی که برای انسان زمینه پذیرش هدایت آماده ساخته، محیط فکری او را از عناصر مفسد پاک می کند.
‏از آیاتی در قرآن که وعده پیروزی را به مومنین داده و در آنها ضمانت پیروزی حق بر باطل و وراثت زمین برای بندگان صالح ذکر شده، می توان چنین استفاده کرد که چیزی که هدف و غایت نهایی عالم دنیاست نابودی ظلم و استکبار است و این با جهاد و جنگ علیه آنها امکان پذیر می باشد، آن چیزی که اقتضای فطرت انسانی است حاکمیت حق و نابودی باطل است.
‏سنت خداوند نیز ا این قرار است تا جوامعی که دچار فساد و تباهی و روابط ظالمانه حاکمیت مطلق بر امور فردی و جمعی مردم شه از بین برود، این نابودی گاه با مداخله بوسیله امور طبیعی انجام می شود، کما اینکه در مورد اقوامی چنین شد و بسا نیز باید به دست مومنین این کار عملی شود.
‏جهاد یا دفاع (در حرکت های رسول الله):
‏اگر جهاد ابتدایی را همان دفاع از آزادی واقعی انسان ها که حق فطری و طبیعی آنهاست بدانیم، این جهاد به معنای دفاع است. در این صورت کلمه دفاع هم شامل جنگ و جهاد با دشمنی است که به کشور اسلامی هجوم آورد و هم شامل دفاع در مقابل کسانی که محیط ترس و وحشت برای مسلمین فراهم و یا هر ضدیت دیگر با نظام اسلامی کرده اند و یا اینکه با ایجاد محیط فاسد درون انسان ها را آلوده کرده و آنها را از فطرتشان دور کرده اند.
‏این وظیفه مسلمین است تا با جنگ علیه مستکبرین، محیط را برای بندگان صالح خداوند فراهم آورند. در مورد حرکت های پیامبر تقریباً هر دو مفهوم جهاد (ابتدائی) و دفاع، سازگار است. جهاد از آنرو که پیامبر تصمیم گرفته اسلام را در میان توده های مردم منتشر کرده، در این راه طبیعی است که ضرباتی به اجتماع مشرکین وارد خواهد شد و در نتیجه آنها به مقابله بر می خیزند و مسلمین دفاع می کنند در اینجا حرکت اصلی از پیامبر (ص) است. حرکتی آزادیبخش که در راه رهایی انسانها از بند زور زورمندان آغاز گشته است. چیزی که حیاتی نو به جامعه می بخشد.
‏در واقعه بدر آشکار بود که مشرکین در مقابل پیامبر (ص) ولو در مدینه آرام نمی نشستند و از طرف دیگر قبل از آن مسلمین مورد ظلم قرار گرفته بودند، لذا به امر رسول الله (ص) ضربات خود را شروع کردند و این خود یک حرکت «دفاعی و انتقامی» بود.

 

دانلود فایل