مقاله در مورد امام رضا (ع

مقاله در مورد امام رضا (ع

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 29 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏مقدمه:
‏د‏ر ‏ی‏ک نگرش کل‏ی‏ و تار‏ی‏خ‏ی‏ م‏ی‏ توان ادعا کرد که س‏ی‏ر تحول اند‏ی‏شه س‏ی‏اس‏ی‏ ش‏ی‏عه‏ با دوران امامت امامان ش‏ی‏عه ‏ اثن‏ی‏ عشر‏ی‏ شروع شده است . از لحاظ تار‏ی‏خ‏ی‏ ا‏ی‏ن دوران پس از وفات پ‏ی‏امبر و در ط‏ی‏ جر‏ی‏ان سق‏ی‏فه اغاز شد. چرا که در ط‏ی‏ ح‏ی‏ات پ‏ی‏امبر مشکل و ‏ی‏ا اختلاف‏ی‏ ب‏ی‏ن مسلمانان وجود نداشت . اما بعد از وفات ا‏ی‏شان برسر ‏جانش‏ی‏ن‏ی‏ س‏ی‏اس‏ی‏ و رهبر‏ی‏ دن‏ی‏و‏ی‏ ا‏ی‏شان م‏ی‏ان مسلمانان اختلاف افتاد . عده ا‏ی‏ بر اساس جر‏ی‏ان غد‏ی‏ر خم موافق جانش‏ی‏ن‏ی‏ عل‏ی‏ بن اب‏ی‏طالب (ع) بودند و حق انتخاب ،مشورت و ب‏ی‏عت مجدد برا‏ی‏ اصحاب را در امر امامت قبول نداشتند و در مقابل عده ا‏ی‏ د‏ی‏گر که اکثر‏ی‏ت هم با ‏آ‏نان بود راه د‏ی‏گر‏ی‏ را در پ‏ی‏ش گرفتند و قائل به ب‏ی‏عت با اصحاب پ‏ی‏امبر شدند و به ا‏ی‏ن ترت‏ی‏ب گروه‏ی‏ ‏که ‏به ش‏ی‏عه عل‏ی‏ بن اب‏ی‏طالب (ع) و حام‏ی‏ان اهل ب‏ی‏ت پ‏ی‏امبر معروف شدند و در برابر اکثر‏ی‏ت قرار گرفتند.
‏ ‏ا‏ی‏ن انحراف در رهبر‏ی‏ جامعه اسلام‏ی‏ از زمان حضرت عل‏ی‏ (ع) آغاز‏شد و از زمان امامت امام صادق (ع) به بعد مشکلات دو چندان شد. چرا که از ‏ی‏ک طرف در ا‏ی‏ن ا‏ی‏ام شاهد ظهور رق‏ی‏ب جد‏ی‏د‏ی‏ برا‏ی‏ نهاد خلافت به نام عب‏ا‏س‏ی‏ان هست‏ی‏م که علاوه بر ا‏ی‏نکه ادعا‏ی‏ خلافت داشت به واسطه هاشم‏ی‏ بودن، خود را در رس‏ی‏دن به آن مقام نسبت به بق‏ی‏ه بر حق م‏ی‏ دانست و قصد داشت علاوه بر کسب کرس‏ی‏ خلافت ، افتخار جانش‏ی‏ن‏ی‏ برحق پ‏ی‏امبر ‏–‏ که به خاطر رو‏ی‏ کار آمدن امو‏ی‏ان و مروان‏ی‏ان به نااهلان رس‏ی‏ده بود ‏–‏ را ‏ ‏کسب کند.
‏علاوه بر ا‏ی‏ن انحراف ، انحراف د‏ی‏گر‏ی‏ ن‏ی‏ز در جامعه کوچک ش‏ی‏ع‏ی‏ بروز کرد و آن ظهور فرقه ها‏ی‏ جد‏ی‏د‏ی‏ همچون ک‏ی‏سان‏ی‏ه و ز‏ی‏د‏ی‏ه بود که هر کدام دارا‏ی‏ عقا‏ی‏د و‏ی‏ژه ا‏ی‏ در امرامامت بودند. وجود ا‏ی‏ن فرقه ها در جامعه ش‏ی‏عه از ‏ی‏ک طرف و وجود عباس‏ی‏ان در راس حکومت از طرف د‏ی‏گر که هر دو از انحرافات اساس‏ی‏ جامعه اسلام‏ی‏ ‏بود، معرف‏ی‏ تش‏ی‏ع را برا‏ی‏ امامان ش‏ی‏ع‏ی‏ حتم‏ی‏ ترو مسلم تر کرده بود و در ا‏ی‏ن م‏ی‏ان رفع شبها
‏ت‏ برا‏ی‏ جامعه ا‏ی‏ران‏ی‏ از سا‏ی‏ر مناطق مهمتر بود. هم به دل‏ی‏ل ا‏ی‏نکه ا‏ی‏ران پا‏ی‏گاه اصل‏ی‏ عباس‏ی‏ان بود و هم به دل‏ی‏ل ا‏ی‏نکه ‏ فرقه ها‏ی‏ مختلف ش‏ی‏ع‏ی‏ ‏ی‏ا در ط‏ی‏ اقدامات ز‏ی‏ر زم‏ی‏ن‏ی‏ و ‏ی‏ا به خاطر گرا‏ی‏ش مردم به آنها در ا‏ی‏ران نفوذ کرده بودند و چون مقر اقامت امامان ش‏ی‏ع‏ی‏ در فاصله دور‏ی‏ نسبت به ا‏ی‏ران قرار داشت ،در صورت عدم توجه ، ا‏ی‏ران به راحت‏ی‏ تبد‏ی‏ل به پا‏ی‏گاه‏ی‏ توانمند ‏بر ضد ش‏ی‏عه اثن‏ی‏ عشر‏ی‏ ‏ ‏م‏ی‏ شد .

 

مقاله در مورد درآمدى بر تئورى دولت در اسلام

مقاله در مورد درآمدى بر تئورى دولت در اسلام

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 53 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏در آمدی بر تئوری دولت در اسلام 1
‏د‏رآمدى بر تئورى دولت در اسلام
‏ب‏ه راستى نمى‏توان تاریخ آغاز نظریه ولایت فقیه را به آسانى تعیین‏کرد. مسلمانها از همان صدر اسلام با دو مسئله اساسى روبرو بوده‏اند:یکى غیبت پیامبر و عدم حضور ایشان در بسیارى از شهرها و دیگرى نیازمبرم به احکام و دستورات سیاسى و فردى. بنابراین به افرادى نیازداشته‏اند که بتوانند دستورات را براى آنها تبیین نمایند، در میان‏آنها قضاوت نمایند و یا بعضا امور سیاسى اجتماعى آنها را سر و سامان‏بخشند، این مسئله در دوران ائمه معصومین نیز وجود داشته که تعیین‏فقهایى خاص را مى‏طلبیده است. بعضى از اندیشمندان گرچه به عنوان نظریه‏پردازاختصاصى ولایت فقیه شناخته شده نیستند و (مانند سلمان فارسى)اما از اوایل قرن دوم هجرى، مواضع مشخصى پیرامون ولایت فقیه‏صدورمى‏یابد که آنها را آشکارا به عنوان نظریه ولایت فقیه مى‏توان‏بازشناخت.
‏انقلاب یا ارتجاع سیاسى
‏در آمدی بر تئوری دولت در اسلام 1
‏د‏رآمدى بر تئورى دولت در اسلام
‏ب‏ه راستى نمى‏توان تاریخ آغاز نظریه ولایت فقیه را به آسانى تعیین‏کرد. مسلمانها از همان صدر اسلام با دو مسئله اساسى روبرو بوده‏اند:یکى غیبت پیامبر و عدم حضور ایشان در بسیارى از شهرها و دیگرى نیازمبرم به احکام و دستورات سیاسى و فردى. بنابراین به افرادى نیازداشته‏اند که بتوانند دستورات را براى آنها تبیین نمایند، در میان‏آنها قضاوت نمایند و یا بعضا امور سیاسى اجتماعى آنها را سر و سامان‏بخشند، این مسئله در دوران ائمه معصومین نیز وجود داشته که تعیین‏فقهایى خاص را مى‏طلبیده است. بعضى از اندیشمندان گرچه به عنوان نظریه‏پردازاختصاصى ولایت فقیه شناخته شده نیستند و (مانند سلمان فارسى)اما از اوایل قرن دوم هجرى، مواضع مشخصى پیرامون ولایت فقیه‏صدورمى‏یابد که آنها را آشکارا به عنوان نظریه ولایت فقیه مى‏توان‏بازشناخت.
‏انقلاب یا ارتجاع سیاسى‏

 

مقاله در مورد امام رضا

مقاله در مورد امام رضا

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 26 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏- 29 -
‏- 24 -
‏- 29 -
‏- 1 -
‏نظر به اینکه این جزوه در سال روز میلاد باسعادت حضرت ثامن الائمه علی ابن موسی الرضا علیه آلاف و تحیه و الثناء به پایان رسید.
‏تقدیم به پیشگاه آن امام مهربان می نمایم شاید که ذره ای از تعهدات خود را انجام داده باشم.
‏ ک - وجدانی
‏شناخت امام علیه السلام
‏جزوه شماره اول
‏شناخت امام علیه السلام بر همه کس واجب‏ ‏است .
‏امام علیه السلام: اگر کسی امام زمان خود را نشناسد به مرگ جاهلیت از دنیا رفته است.‏ ‏(1)
‏امام علیه السلام، واجب العطاعه می باشد.
‏امام علیه السلام، عقل کل است.‏ (2)
‏امام علیه السلام، از گذشته ، حال و آینده اطلاع کامل دارد.
‏امام علیه السلام،‏ در مکتب کسی غیر از خداوند متعال درس نخوانده است.‏ (3)
‏امام علیه السلام، راهنمای کل انسان های روی‏ ک‏ره زمین می باشد.
‏امام علیه السلام، روزی رسان به تمام مخلوقات عالم می باشد.
‏امام علیه السلام، شناخت و معرفت به خداوندی اش کامل است.

 

مقاله در مورد تاریخ تحلیلی صدر اسلام

مقاله در مورد تاریخ تحلیلی صدر اسلام

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 28 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏تاریخ تحلیلی صدر اسلام ‏ ‏ E‏ ‏2
‏مقدمه‏
‏تاریخ = وقت نگاری
‏در تعریف تاریخ نظرات متعددی از سوی صاحبنظران ارائه شده است ولی با توجه به کلمه تاریخ و ماده آن که از أرخ یأرخ است می توان تاریخ را به معنای وقت نگاری دانست .‏
‏ تاریخ به دو بخش کلی تقسیم می شود ، یک تاریخ نقلی است که متصدی نقل اخبار و احولال گذشتگان است و تاریخ علمی و یا نظری که در پی کشف قوانین حاکم بر تاریخ و سیر تاریخ است در تاریخ نظری نظرات مختلفی که بیشتر جنبه فلسفی دارد در باره امکان و یا عدم امکان نگارش صحیح تاریخ بحث می شود مانند قانون ربط و یا قانون انطباق ولی از آنجا که کتب لازم وکافی در این زمینه نوشته شده است ما وارد این مقوله نمی شویم.
‏همچنین در تاریخ نظری بحث می شود که آیا تاریخ همچون موجود ‏زنده متحرکی است که روحی‏ ‏ دارد .و جسمی‏،‏ عزمی وآهنگی‏،‏ حرکتی و هدفی‏،‏ قانونی و نظامی‏ و ‏محرکی و مسیری ‏دارد.‏ فلسفه نظری تاریخ ‏است ‏که نشان دهد .که این رفتن و بالیدن چگونه صورت می گیرد ‏ آ‏ن نقطه نهایی که بارانداز تاریخ است کجاست و چگونه منزل کنونی . منزل واپسین را می توان ولو بابهام ‏و اجمال تصویر کرد .واین رفتن به جبر است یا به تصادف وگذر از منا زل ومراحل گوناگون تاریخی اجتناب‏ ‏ناپذیر است یا چاره پذیر ‏.
‏فواید خواندن و مطالعه تاریخ :
‏حضرت امیر توصیه اکید به مطالعه تاریخ داشتند و فرمودند آنقدر در تاریخ غور کردم که گویا یکی از آنان هستم.
‏راستی چرا باید تاریخ را مطالعه کرد؟ از جهات مختلفی مطالعه تاریخ لازم است:
‏_گسترش علم و آموختن تجربیات گذشتگان
‏هر کسی در هر رشته ای باشد بی نیاز از تاریخ نیست. اهل بحث و تحقیق در هر رشته از علوم فنون که وارد شوند ارتباط و تماس آنرا با تاریخ درک نموده و اعتراف خواهند کرد که بدون غور در تاریخ به مقصود نخواهند رسید
‏تاریخ گمشده هر دانشمند ، مطلبوب هر هنرمند ، سرمایه اهل تتبع و تحقیق ، مورد علاقه هر متدین ، مقصد هر سیاستمدار و هدف هر ادیب است . و بالجمله ، تاریخ مورد احتیاج تمام مجتمع بشری است .بی اعتنایی به تاریخ به معنای از دست دادن تجربیات و علوم گذشتگان است. بعنوان مثال بی توجهی به طب سنتی که حدود چهار هزار سال سابقه داد ضایعه غیر قابل جبران است.
‏ما هرگز نباید از صفر شروع کنیم. کشور ژاپن پس از جنگ مهندسین خود را به عنوان کارگر به امریکا فرستاد و علوم آن روز آمریکا را ربودند و به کشور خود آوردند. آنها از صفر شروع نکردند بلکه از آنجایی که آن روز آمریکا بود شروع کردند و پیشرفت هم داشتند. برادران رایت نیز از صفر شروع نکردند آنها نوشته بعضی کسانی که در این امر ناکام شده بودند خواندند و آن را تکمیل کردند.
‏2 _ لذت بردن :
‏خود لذت بردن نیز برای خود یک چیزی است و برای بعضی هم خیلی مهم است. بشر دوست دارد لذت ببرد . متأسفانه ما یاد گرفته ایم فقط با گردش و تفرج لذت ببریم ولی باید این فرهنگ کاملا عوض شود . گردش جای خود، ولی برای انسانی که دارای قدرت تفکر است ، بسیار عالی است با مطالعه لذت ببرد آن هم مطالعه تاریخ گذشتگان که حداقل به عنوان یک قصه لذت بخش است . و این امر خود زمینه فوائد دیگر مترتب بر تاریخ نیز خواهد بود.
‏3 _ پند گرفتن
‏با مطالعه تاریخ و اطلاع از سرگذشت اقوام خو ب و بد ، پند می گیریم و راه صحیح را از غیر صحیح باز می شناسیم.
‏اصحاب رس در شمال ایران زندگی می کردند و در رفاه فراوان بودند .از ماهی دریا و مرغ آسمان و محصولات زمین و انعام و احشام بهره می بردند. ولی متأسفانه خدا پرست نبودند و پیامبر خدا را نیز کشتند . این قوم، سرکشی و اسراف را به جایی رسانده بودند که فرزندان خود را با نان تمیز می کردند و نان های آغشته به نجاست را در دل بیابانی می ریختند. خداوند آنها را به قحطی مبتلا کرد و کار آنها بجایی رسید که مجبور شدند همان نان ها را بخورند. اصحاب رس چرا نابود شدند؟ توجه به سرگذشت این قوم اندرز و پندها دارد. و اما قوم یونس که عذاب به صورت ابرهای آتش تا بالای سرشان هم رسید چون توبه کردند نجات یافتند . توجه به علت نجات این قوم هم پندها دارد. پس ما در واقع تاریخ را می خوانیم که اشتباهات گذشتگان را تکرار نکنیم و راه صحیح را پیدا کنیم.
‏تاریخ تحلیلی صدر اسلام ‏ ‏ E‏ ‏2
‏4 _ گسترش عقل
‏حضرت امیر فرمودند تجربه عقل را زیاد می کند بنا بر این مطالعه تاریخ از آنجا که آشنایی با تجربیات است باعث گسترش عقل می شود. مطالعه تاریخ بینش را قوی و قدرت نتیجه گیری را قوی تر می کند . و دید جدیدی در برخورد با پدیده های اجتماعی و حتی سیاسی به انسان می دهد چنین انسانی کمتر گول خورده و زود باور نخواهد بود.
‏راههای وصول به تاریخ
‏راه های وصول به تاریخ عمدتا عبارت اند از :
‏الف) کتب تاریخ.
‏ب) قرآن کریم‏
‏ت) اخبار و روایات معتبره‏
‏ح) نسل به نسل‏
‏خ) متافزیک‏
‏علاوه بر کتب تاریخ، قرآن و روایات معتبره قسمتی از تاریخ گذشتگان را بیان کرده اند. قابل ذکر است که عمده تاریخ سینه به سینه از نسلی به نسل دیگر رسیده است که کاملا قابل اعتناء و بررسی. است. و نیز افراد معدودی با حالات خاصی وجود داشته و دارند که به تاریخ گذشته و آینده اطلاع یافته اند.
‏پیدایش علم تاریخ اسلام
‏مبحث پیدایش علم تاریخ اسلام، قاطبة دانشمندان اسلامی ، متفق القول اند که ظهور علم تاریخ با ظهور اسلام ملازمت تام داشته و به واقع تدوین تاریخ اسلام مرهون تلاش افرادی است که برای تحقق ابعاد تاریخی دین اسلام ، همت گماردند
‏از آنجا که اسلام در شرق ظهور کرد وجزء فرهنگ و تمدن شرق در آمده ، منظور از تاریخ شرق همان تاریخ اسلام است. و به همین خاطر به کسانی که به تاریخ شرق ورود دارند مستشرق یا شرق شناسی می گویند. رشته شرق شناسی در دانشگاههای مطرح دنیا سالها ست که تأسیس شده است.
‏ولی مع الاسف مستشرقین ، چون با اسلام مخالف بودند، تاریخ اسلام را همانطور که می خواستند می نوشتند و می خواستند از اسلام دیدی را به مردم بدهند که فرقی با مسیحیت و یهودیت نداشت ، آنها برخی مطالب را طبق میل خود می نوشتند .و برخی را عوض می‌ کردند. و برخی از فرق ضاله را زیبا و معقول جلوه می دانند.
‏از باب نمونه در مورد مسئله حجاب ، آن را مربوط به زمان خاصی معرفی می کردند. ویا در مورد شرابی که قرآن آن حرام و نجس اعلان کرده می گفتند این در صورتی است که انسان از خود بی خود شود و کمش یا درصد الکلش کم باشد عیب ندارد. و یا در مورد مسئله جانشینی حضرت امیر بعضی مثل ماسینیون فرانسوی با زیرکی می خواستند آن را توجیه کنند و بگویند رسول خدا نامزد خود را جهت حکومت معرفی کرد نه کسی را تعیین کند. در حالی که مدارک تاریخی کاملا واضح بر تعیین جانشین دلالت دارد. رسول خدا تصریح نمودند علی جانشین من است و مسئله نامزدی و کاندیداتوری در آن زمان اصلا معمول نبود.
‏مستشرقین ادعا کردند ما تاریخ شرق را نوشته ایم و می خواستند بگویند شرقی های از خود تاریخی و یا دانشمندی ندارند و تابع ما هستند در حالی اصلا این طور نبود. تاریخ نویسانی مثل ابن بطوطه ، مسعودی ، یعقوبی ، ذهبی ، ابن رسته ، و قبل از آنان فردوسی در شاهنامه پیش از مستشرقین، تاریخ اسلام و شرق را به قلم تحریر در آوردند.

 

مقاله در مورد مساجد قدیمی

مقاله در مورد مساجد قدیمی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 39 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏مساجد قدیمی ‏1
‏1
‏مسجد جامع تبریز:
‏این بنا در آخر بازار تبریز وضلع جنوبی صحن مدرسه طالبیه و بین مسجد حجت الاسلام ومسجد میرزا اسماعیل خاله اوغلی و الچاق مسجد واقع گردیده است ویکی از قدیمی ترین ابنیه تاریخی شهر به شمار می رود. متاسفانه امروزه از بنای اولیه مسجد وشواهد و مدارک مربوط به آن چیزی زیادی بر جای نمانده است وبدین لحاظ نمی توان تاریخ ساخت ونام بانی بنای اولیه مسجد را مشخص ساخت. سید محمدرضا طباطبایی تبریزی، درکتاب " تاریخ اولاد اطهار " بدون ارائه مدرکی، بنای مسجد را مربوط به صدر اسلام وبانی آن را عبدالله بن عامری ذکر می کند. پاره ای دیگر، بنای اولیه را مربوط به دوره سلجوقی می دانند. در کتاب " مرزبان نامه "، به جامع تبریز اشاراتی شده که موید آبادانی وشکوه آن در بین سالهای 622-607 ه.ق-عصر اتابک ازبک بن محمد بن ایلدیگز- است. حاج طالب خان تبریزی-بانی مدرسه طالبیه تبریز درسال 1087ه.ق- در وقف نامه مدرسه خود ازاین مسجد به نام جامع کبیر تبریز نام می برد. با توجه به مطالب فوق به نظر می رسد که بنای اولیه مسجد حداقل مربوط به دوره سلجوقی بوده و در دوره های مختلف، از شکوه واعتبار خاصی برخوردار بوده است.
‏بنای اولیه مسجد در زلزله سال ‏1193 هجری آسیب زیادی دید؛ به طوری که چندطاق آن فرو ریخت . بعد از این واقعه، حسینقلی خان دنبلی، آن را مرمت وبازسازی کرد. در دوره قاجار نیز تعمیراتی در این بنا صورت گرفت. در دوره معاصر، حاج محمد باقر کلکته چی- ازتجار تبریز- تعمیرات مفصلی در این مسجد به عمل آورد ویک کتابخانه جدید و تالار مناسبی برای مطالعه طلاب علوم دینی احداث کرد.
‏تعمیرات صورت گرفته هر چند شکل جدیدی به بنا داده، امّا پایه های قطور وطاق های رفیع و آجرهای فوق العاده بزرگ آن، نشانه قدمت زیاد بنای اولیه مسجداست. بنای کنونی مسجد، مستطیل شکل است وکلاً با آجر و گچ بنا شده و دارای دو ورودی است که یکی در جانب شمال قرار دارد واز طریق صحن، ودیگری از طرف جنوب به کوچه مجاور باز می شود. از در دومی ابتدا وارد آلچاق مسجد واز آنجا وارد مسجد جامع می شوند. کف مسجد، از سطح زمین های اطراف پایین تر است که گواهی بر قدمت بنا محسوب می گردد.
‏مساجد قدیمی ‏1
‏1
‏مسجد جامع تبریز:
‏این بنا در آخر بازار تبریز وضلع جنوبی صحن مدرسه طالبیه و بین مسجد حجت الاسلام ومسجد میرزا اسماعیل خاله اوغلی و الچاق مسجد واقع گردیده است ویکی از قدیمی ترین ابنیه تاریخی شهر به شمار می رود. متاسفانه امروزه از بنای اولیه مسجد وشواهد و مدارک مربوط به آن چیزی زیادی بر جای نمانده است وبدین لحاظ نمی توان تاریخ ساخت ونام بانی بنای اولیه مسجد را مشخص ساخت. سید محمدرضا طباطبایی تبریزی، درکتاب " تاریخ اولاد اطهار " بدون ارائه مدرکی، بنای مسجد را مربوط به صدر اسلام وبانی آن را عبدالله بن عامری ذکر می کند. پاره ای دیگر، بنای اولیه را مربوط به دوره سلجوقی می دانند. در کتاب " مرزبان نامه "، به جامع تبریز اشاراتی شده که موید آبادانی وشکوه آن در بین سالهای 622-607 ه.ق-عصر اتابک ازبک بن محمد بن ایلدیگز- است. حاج طالب خان تبریزی-بانی مدرسه طالبیه تبریز درسال 1087ه.ق- در وقف نامه مدرسه خود ازاین مسجد به نام جامع کبیر تبریز نام می برد. با توجه به مطالب فوق به نظر می رسد که بنای اولیه مسجد حداقل مربوط به دوره سلجوقی بوده و در دوره های مختلف، از شکوه واعتبار خاصی برخوردار بوده است.
‏بنای اولیه مسجد در زلزله سال ‏1193 هجری آسیب زیادی دید؛ به طوری که چندطاق آن فرو ریخت . بعد از این واقعه، حسینقلی خان دنبلی، آن را مرمت وبازسازی کرد. در دوره قاجار نیز تعمیراتی در این بنا صورت گرفت. در دوره معاصر، حاج محمد باقر کلکته چی- ازتجار تبریز- تعمیرات مفصلی در این مسجد به عمل آورد ویک کتابخانه جدید و تالار مناسبی برای مطالعه طلاب علوم دینی احداث کرد.
‏تعمیرات صورت گرفته هر چند شکل جدیدی به بنا داده، امّا پایه های قطور وطاق های رفیع و آجرهای فوق العاده بزرگ آن، نشانه قدمت زیاد بنای اولیه مسجداست. بنای کنونی مسجد، مستطیل شکل است وکلاً با آجر و گچ بنا شده و دارای دو ورودی است که یکی در جانب شمال قرار دارد واز طریق صحن، ودیگری از طرف جنوب به کوچه مجاور باز می شود. از در دومی ابتدا وارد آلچاق مسجد واز آنجا وارد مسجد جامع می شوند. کف مسجد، از سطح زمین های اطراف پایین تر است که گواهی بر قدمت بنا محسوب می گردد.